W dniu 30 czerwca 2022 roku weszła w życie nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego dotycząca przedawnienia roszczeń[1]. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 121 Kodeksu cywilnego bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, obok już istniejących przesłanek (pkt 1-4), także co do:
- roszczeń objętych umową o mediację – przez czas trwania mediacji (pkt 5),
- roszczeń objętych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – przez czas trwania postępowania pojednawczego (pkt 6).
Co ta zmiana oznacza w praktyce?
Powyższa zmiana oznacza, że od 30 czerwca 2022 r. zarówno złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, jak i wszczęcie mediacji jedynie zawiesi bieg terminu przedawnienia, czyli po zakończeniu postępowania pojednawczego czy mediacji, będzie on kontynuował swój bieg.
Aby zrozumieć jaki realny wpływ ma przedmiotowa zmiana, należy wyjaśnić czym różnią się od siebie przedmiotowe instytucje prawa cywilnego.
Przerwanie biegu terminu przedawnienia oznacza, że termin ten rozpocznie swój bieg od początku po przerwaniu. Jeżeli zatem zdarzenie przerywające bieg terminu przedawnienia miałoby miejsce w ostatnim dniu tego terminu, to po zakończeniu tego zdarzenia wierzyciel uzyskuje ponownie pełen kolejny okres przedawnienia.
Inaczej wygląda sytuacja, gdy skutek danego zdarzenia wiążemy jedynie z zawieszeniem biegu terminu przedawnienia. W tym bowiem przypadku po ustaniu okoliczności stanowiącej przyczynę zawieszenia termin nie biegnie na nowo, lecz następuje jego kontynuacja. Co oznacza, że – inaczej niż w przypadku przerwania biegu przedawnienia – czas, który upłynął przed wystąpieniem przyczyny zawieszenia, podlega uwzględnieniu (czas sprzed zawieszenia biegu terminu sumuje się z czasem po zawieszeniu).
Jak wynika z powyższego, różnica pomiędzy przerwaniem, a zawieszeniem biegu terminu przedawnienia jest dla wierzyciela ogromna.
Skutkiem komentowanych zmian będzie zapewne spadek popularności instytucji zawezwania do próby ugodowej, która wykorzystywana była przez wierzycieli w celu przerwania biegu przedawnienia, a nie w celu faktycznego zawarcia ugody.
Zgodnie z przepisami przejściowymi, do mediacji oraz postępowań pojednawczych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy, tj. 30 czerwca 2022 roku, zastosowanie będą miały przepisy dotychczasowe.
[1] Ustawa z dnia 02.12.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2459).