W dniu dzisiejszym TSUE wydał wyrok, na który z niecierpliwością czekali Frankowicze w naszym kraju. Wyrok ten został wydany, w związku z pytaniami prejudycjalnymi skierowanymi do TSUE przez Sąd Okręgowy w Gdańsku.
Pytania te dotyczyły kwestii takich jak, stwierdzenie nieuczciwości warunku umowy zawartej z konsumentem także w sytuacji, gdy niedozwolone postanowienia umowne zostały zmienione aneksem do umowy w taki sposób, że przestały być nieuczciwe.
Trybunał miał odpowiedzieć na pytanie, czy przepisy dyrektywy 93/13/EWG pozwalają na usunięcie z umowy kredytowej warunków nieuczciwych.
Jak również TSUE miał odpowiedzieć na pytanie odnoszące się do wzajemnych roszczeń stron po stwierdzeniu nieważności umowy, a także okresu przedawnienia tych roszczeń.
Natomiast ostatnie pytanie dotyczyło, kwestii obowiązku spoczywającego na sądzie krajowym w zakresie poinformowania konsumenta o skutkach prawnych stwierdzenia nieważności umowy, również w sytuacji, gdy jest on reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.
W wyroku TSUE wskazał, iż w zakresie decyzji o stwierdzeniu nieważności umowy kredytowej, podejmuje ją sąd krajowy w oparciu o przepisy krajowe. Przepisy dyrektywy 93/13 nie mogą stać na przeszkodzie temu, by strony umowy eliminowały nieuczciwy charakter zawartego w niej warunku poprzez jego zmianę w drodze umowy, o ile, po pierwsze, odstąpienie przez konsumenta od powołania się na nieuczciwy charakter wynika z jego wolnej i świadomej zgody, i po drugie, nowy warunek zmieniający nie jest nieuczciwy. Natomiast zbadanie tych okoliczności należy do sądu krajowego.
Po drugie Trybunał wskazał, iż przepisy prawa unijnego z jednej strony nie stoją na przeszkodzie temu, by sąd krajowy usunął jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą, a konsumentem o ile element ten stanowi odrębne zobowiązanie umowne, które może być przedmiotem indywidualnej kontroli pod kątem nieuczciwego charakteru. Z drugiej strony w świetle przepisów unijnych, nie jest możliwe by sąd krajowy usunął jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, jeżeli takie usunięcie sprowadzałoby się do zmiany treści tego warunku poprzez zmianę jego istoty, czego zbadanie należy do tego sądu.
Po trzecie, sąd krajowy ma obowiązek poinformować konsumenta o konsekwencjach prawnych wynikających z unieważnienia umowy, nawet w sytuacji gdy jest on reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.
Wydany wyrok nie rozwiał jednak istniejących na gruncie orzecznictwa sądów polskich wątpliwości.
TSUE nie wypowiedział się w zakresie roszczeń stron umowy, które powstają w sytuacji stwierdzenia nieważności umowy, a także biegu terminu przedawnienia tych roszczeń. Trybunał stwierdził, iż w tym zakresie to przepisy krajowe decydują o skutkach unieważnienia takiej umowy i biegu terminów przedawnienia.
Dokonując obiektywnej oceny wydanego wyroku stwierdzić należy, że w zasadzie niewiele wnosi on w zakresie kluczowych zagadnień związanych z toczącymi się sporami konsumentów z bankami. Kwestie istotne dla konsumentów pozostały nadal nierozwiązane. Wyrok ten z pewnością dla wielu Frankowiczów może wydać się rozczarowujący. Być może rozstrzygnięcie znaczących kwestii dla ,,kredytów frankowych” przyniosą orzeczenia Sądu Najwyższego, które mają pojawić się na początku maja. O treści tych orzeczeń i ich skutkach prawnych z pewnością poinformujemy Państwa na naszym blogu.